Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (nieuws)

Nieuwsberichten op Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
  1. Op het terrein van de voormalige cementfabriek ENCI in Maastricht is een belangrijke mijlpaal gevierd: de officiële toekenning van vijf rijksmonumenten en achttien gemeentelijke monumenten. De omvang van de toekenning, de grootste in Nederland sinds tien jaar, benadrukt het uitzonderlijke cultuurhistorische belang van de iconische gebouwen op het terrein. Ook werden de eerste ontwikkelingen voor het ENCI-terrein gepresenteerd. Bestaande en unieke fabriekspanden, waarvan een groot deel monumentaal is, worden herbestemd voor culturele, commerciële en woonfuncties. Deze beoogde herbestemming biedt de kans om het erfgoed te behouden en tegelijkertijd het gebied nieuw leven in te blazen. 
  2. Houdt u zich bezig met het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed zoals scholen, overheidsgebouwen, zorginstellingen of niet-woonhuis-monumenten? De subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) komt eigenaren van bestaand maatschappelijk vastgoed tegemoet in de kosten om te verduurzamen.
  3. Het Archeologische Informatiesysteem (Archis) is vernieuwd. Archis voldoet met de vernieuwing aan de meest recente technologische standaarden, professionele vereisten en gebruikersbehoeften. Deze vernieuwing zorgt er verder voor dat het systeem actueel blijft met het snel veranderende digitale landschap. Tegelijkertijd verbetert het de functionaliteit en gebruiksvriendelijkheid voor alle betrokken partijen in de archeologische sector. Door de vernieuwingen kan Archis efficiënter en effectiever dienen als centraal informatiesysteem voor archeologische data in Nederland.
  4. Maandag 7 april jl. vond bij de historische Volmolen in Amersfoort een symbolisch moment plaats: de officiële overdracht van de distributie van de bekende monumentenschildjes aan stichting Nederland Monumentenland. Sinds 1 januari 2025 is deze stichting, in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), verantwoordelijk voor de landelijke verspreiding van de karakteristieke schildjes die monumenten herkenbaar maken.
  5. Op 26 maart is het boek 'Landschappen van Nederland. Handboek voor de geschiedenis van onze leefomgeving' gepresenteerd. Het boek is het resultaat van een samenwerking tussen het Kenniscentrum Landschap–Rijksuniversiteit Groningen, Uitgeverij Matrijs en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Arjan de Zeeuw (directeur kennis en advies RCE): Het boek biedt de meest actuele kennis over de opbouw en ontstaansgeschiedenis van al onze landschappen en vormt daarmee een onmisbare leidraad voor iedereen die zich interesseert in onze leefomgeving. 
  6. De Wilhelminatoren in Valkenburg is zondagochtend 16 maart jl. ingestort. De uitkijk­toren uit 1906 op de Heunsberg is een rijks­monument en een bekende trek­pleister in Zuid-Limburg. Gelukkig zijn er geen slacht­offers gevallen.
  7. Sinds deze maand kunnen archieven op het gebied van monumentale erfgoedzorg geraadpleegd worden bij het Nationaal Archief. Het gaat om archieven die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) conform de Archiefwet heeft overgedragen aan het Nationaal Archief. De archieven betreffen gebouwd erfgoed die zijn gevormd door voorgangers van de RCE. In de ruim 70 strekkende meters is het spoor terug te volgen naar start en ontwikkeling van de monumentenzorg in Nederland.
  8. Particuliere eigenaren van een rijksmonument met een woonfunctie kunnen van 1 maart tot en met 30 april weer woonhuissubsidie aanvragen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Eigenaren kunnen subsidie aanvragen voor werkzaamheden die in 2024 zijn uitgevoerd.
  9. Sinds januari 2025 is de ‘lage-zuurstof’ behandeling ter bestrijding van insecten in cultureel erfgoed weer toegestaan. Nederland is een van de eerste landen in Europa waar ‘in-situ gegenereerde stikstof’ als biocide voor cultureel erfgoed is toegelaten. Dat is goed nieuws voor musea en andere collectie­beheerders die deze milieu­vriendelijke bestrijdings­methode willen inzetten om hun collecties te beschermen tegen ongewenste diertjes.
  10. Afgelopen maanden heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) samen met Horens, een collectief van audiomakers, een nieuw seizoen opgenomen van de Podcast Wie Wat Bewaart. Dit maal niet in het depot van CollectieCentrum Nederland, maar op een aantal locaties in het land. Wie Wat Bewaart is een podcast die de Rijkscollectie op een laagdrempelige manier toegankelijk maakt.  
  11. Het eerste nummer van het Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in 2025 is klaar. Het magazine is online te lezen. Heeft u een abonnement, dan ligt het tijdschrift binnenkort op uw deurmat.   
  12. Vondst onderschrijft de cruciale rol van de Neder-Germaanse limes bij de Romeinse verovering van Britannia In het najaar van 2023 zijn in de gemeente Bunnik 404 munten van zilver en goud gevonden, uit het begin van de jaartelling. Het gaat om een unieke combinatie van zowel Romeinse als Britse munten, die zijn begraven in de noordelijke grensregio van het Romeinse Rijk (de Neder-Germaanse limes), die destijds dwars door Nederland liep. Op het Europese vasteland is niet eerder zo’n Romeins-Britse muntvondst gedaan.
  13. Vanaf 1 februari tot en met 31 maart 2025 kunnen eigenaren van rijksmonumenten bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed weer subsidie aanvragen op basis van de Subsidieregeling instandhouding monumenten.
  14. Hoe kunnen we monumentale bomen beter beschermen in Nederland? Die vraag stond centraal in een onderzoek dat Terra Nostra, kennisatelier voor boom en bodem, in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de Bomenstichting heeft uitgevoerd.
  15. Nederlanders zijn zeer geïnteresseerd in cultureel erfgoed. Bijna 90% van de bevolking van 12 jaar en ouder bezoekt, doet aan, of bekijkt of leest over cultureel erfgoed. En 38% zet zich in de vrije tijd echt actief in voor materieel en immaterieel erfgoed – dat zijn grofweg zes miljoen Nederlanders.
  16. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) nodigt vrijwilligers en studenten uit om deel te nemen aan de zesde editie van het ‘13 Provinciën’ project. Met dit project wil de RCE maritiem onderzoek stimuleren en de verscheidenheid aan verhalen van de twaalf provinciën van Nederland én de Noordzee in kaart te brengen en zo het maritieme verleden boven water halen.
  17. In Kasteel Radboud in Medemblik is de Engelstalige synthese Scattered human bones uitgereikt door Bjørn Smit (hoofd Archeologie RCE) aan wethouder Jeroen Broeders, prehistoricus Jan Albert Bakker en amateurarcheoloog Frank Pennekamp. De uitgebreide interdisciplinaire studie is gericht op het beter begrijpen van los menselijk skeletmateriaal. Met dit onderzoek sluit de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) het project ‘Nieuwe kennis uit oude opgravingen’ af.
  18. Dit jaar zijn 20 nieuwe initiatieven geselecteerd voor een financiële bijdrage van de Uitvoeringsagenda Faro. De middelen zijn bedoeld om het gedachtegoed van het Verdrag van Faro duurzaam onderdeel van de erfgoedpraktijk te maken. Niet het erfgoed zelf, maar de mens en menselijke waarden staan in dit verdrag centraal. De voorstellen komen van onder andere musea, archieven, erfgoedgemeenschappen en -vrijwilligers, bewonerscomités, erfgoedhuizen en overheden. 
  19. De woonhuisregeling wordt met 4 jaar verlengd, tot 1 januari 2030. Dat voornemen heeft minister Eppo Bruins (OCW) kenbaar gemaakt.
  20. De E-RIHS oproep voor projecten op het gebied van roerend erfgoed heeft dertien zeer diverse aanvragen opgeleverd, voor een totaalbedrag van 750.000 euro. E-RIHS​​​​​​​ staat voor European Research Infrastructure Heritage Science (E-RIHS). Na een uitgebreide selectie heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) samen met een externe begeleidingscommissie vijf aanvragen geselecteerd om de beschikbare 300.000 Euro over te verdelen.