Op 3 juni 2021 vond de online ROMA bijeenkomst plaats met het Thema Rood & Groen. Hierbij werd ingezoomd op de klassieke monumentenzorg en de omgang met het landschap.
De monumentenzorg en de omgang met het landschap is volop in ontwikkeling. Dat is deels aangewakkerd door de actuele ruimtelijke opgaven en transities, maar ook door verandering van cultuur en inzichten, nieuwe kennis, technieken en mogelijkheden. Tijdens de bijeenkomst werden inhoudelijk aandachtspunten belicht bij ontwikkelingen in het landschap en bij de herontwikkeling en restauratie van monumenten.
Dit kan gemeenten helpen bij hun informatievoorziening, het vooroverleg en de vergunningverlening. De sprekers, die juist ook aan de kant van de initiatiefnemer erbij betrokken zijn, brachten vanuit hun ervaring en perspectief de interessante aspecten bij ons onder het voetlicht.
De eerste helft van het webinar stond in het teken van restauratie en renovatie van monumenten. Bastiaan van de Kraats (1meter98 Architecten) nam ons mee in zijn rol als restauratiearchitect. Het proces van een restauratiearchitect is allereerst gericht op een restauratievisie, waarin de opgave voorafgaat aan kennis en uitgangspunten. De visie eindigt over de keuzes die worden gemaakt ten aanzien van het ontwerp. Daarna volgt de bouw. Bastiaan werkt graag en uitsluitend met duurzame, circulaire restauratie materialen. Naast het gebruik van duurzame materialen, zorgt het bureau ook voor opwekking van energie aan en bij monumenten.
Gertjan Zijp van Monumentenwacht Utrecht vervolgde de webinar door ons mee te nemen achter de schermen van zijn dagelijks werk als monumentenwachter. Vanuit zijn mobiele werkbus liet hij ons zien wat negatieve gevolgen kunnen zijn van restauratie- en renovatiewerkzaamheden. Het gaat namelijk niet altijd goed. Tips zijn om bij renovatie van een monument vooraf na te denken wat goed is voor het monument, voordat wordt begonnen aan de werkzaamheden.
Na de pauze introduceerde onze nieuwe collega Susan de Jong zich aan de aanwezigen. Susan gaat STAMU versterken en zich met name inzetten op het gebied van landschap en groen erfgoed. Tevens gaat zij bij Landschap Erfgoed Utrecht zich bezighouden met landschapsprojecten en bij Mooisticht als ervenconsulente. Een prachtige functie met veel diversiteit met het thema groen erfgoed. Heb je een vraag over groen erfgoed, neem dat contact op met Susan. Ze denkt graag mee, ook over vragen die met participatie te maken hebben.
Als laatste gaf Robbert Jongerius van Arcadis Nederland een presentatie over de rol en het belang van cultuurhistorie in landschapsarchitectuur. Robbert is zelf landschapsarchitect en liet een diversiteit zien aan projecten. Van een onverwachte poort van Hasselt tot de verdiepende dijklagen van de Markermeerdijk. Cultuurhistorie neemt een belangrijke rol in het landschap en zeker moet dit worden meegenomen in de vertaling in het landschapsontwerp. Niet alleen voor nu, maar ook voor de toekomst zodat volgende generaties daar ook van kunnen genieten.
Het thema klassieke monumentenzorg en de omgang met het landschap geven zeker meer aanleiding om hier meer aandacht aan te besteden. Het groene erfgoed staat onder druk door de vraagstukken over woningbouw en energietransitie, maar ook het rode erfgoed staat onder druk door de huidige woningmarkt. Mochten er vragen zijn naar aanleiding van de presentaties, neem gerust contact met ons op.
Download de presentaties:
Gertjan Zijp, Monumentenwacht Utrecht
Susan de Jong, STAMU